Amsterdamse School bouwstijl
Een van de toonaangevende bouwstijlen vanaf ongeveer 1920 was de Groninger variant van de Amsterdamse School, waarvan er in de (vm) gemeente Bedum legio voorbeelden zijn te vinden. Veel ontwerpen zijn er van de hand van de Bedumer architecten Albert Wiersema (1895-1966) en Karst Zevenberg (1893-1960).
Meer informatie over deze bouwstijl is te vinden bij DE KERK Onderdendam, waar ook het archief van Architect Albert Wiersema is ondergebracht.
Ook is er een wandelroute in Bedum uitgezet langs 48 panden in de Amsterdamse School bouwstijl. In het routeboekje is ook informatie te vinden over de bouwstijl zelf en de specifieke kenmerken daarvan.
Walfriduskerk
Ook wel de scheve toren genoemd is met zijn 35 meter hoogte en 4,18% graad uit het lood een echte bezienswaardigheid.
Aanrader
Bekijk hier panden en architecten van de Amsterdamse School
- Bedum
De kerk is gebouwd in de jaren 1937-1938, de bouwstijl is de Groninger variant van de Amsterdamse School.
De architecten waren Egbert Reitsma en Albert Wiersema, waarbij de laatste een uitvoerende functie had. Beide architecten hebben meerdere bouwwerken ontworpen in deze bouwstijl.
Het gebouw heeft de vorm van een Grieks kruis met op de zuidoostelijke hoek een toren.
Waardevol in het inventaris zijn de preekstoel (K. Drijfhout (1938)) en het orgel (firma Valckx & Van Kouteren (1942)).
De gebrandschilderde ramen zijn ontworpen door E. Reitsma (1938).
In 1998 werd de kerk verkocht aan de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt. Sinds 2014 is de Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK) eigenaar.
Lees hier de uitgebreide informatie over de kerk, of bekijk hier het 360º panoramabeeld van deze kerk.
- Onderdendam
Het kerkgebouw werd in 1932 ontworpen door Albert Wiersema (1895-1966), evenals de naastgelegen pastorie (1933). Beide gebouwen en het hekwerk zijn rijksmonumenten en sinds 2015 eigendom van de Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK).
De kerk huisvest het Centrum voor de Groninger Amsterdamse School, waaronder het archief van architect Wiersema en meubels in Amsterdamse Schoolstijl.
Regelmatig zijn er wisselende exposities, klik hier voor de eerstkomende activiteiten.
Centrum voor Amsterdamse School
Bedumerweg 34
9959 PG Onderdendam
naar de website
Lees hier meer over DE KERK Onderdendam
Steenfabrieken en architectuur
Vanaf 1920 verspreidde de Amsterdamse School bouwstijl zich over het hele land, maar nergens op zo’n grote schaal als in Groningen, zowel in de stad als in de Ommelanden. Het was zelfs zo dat de stad Groningen, na Amsterdam, als belangrijkste Amsterdamse School-stad gold.
Een van de kenmerken van de Amsterdamse School bouwstijl is het creatieve gebruik van gebakken stenen in het ontwerp.
Toeval of niet, maar in het gebied rond Bedum waren klei en turf (als brandstof) volop voorhanden. In de tweede helft van de 19e eeuw viert de steenindustrie zijn hoogtijdagen en tot ca. 1920 waren er maar liefst twaalf ‘tichelwerken’ (steenfabrieken) in en rond Bedum te vinden.
Zoals De Nijverheid (1862-1980 Onderdendam), de steenfabriek van Hopma, de steenfabriek van de familie Tilma, Allershof (Menkeweer ca. 1765-1963), Woellust (Boterdiep), De Haver (Boterdiep Oz, Onderdendam), Plattenburg en Eureka.
Het leven van een steenfabrieksarbeider ging niet over rozen. Het was zwaar werk, de werkdagen waren lang, de huisvesting was slecht en de arbeiders hadden het niet ruim.
Leestip: in het boek ‘Tiggeljong Yp’ van auteur Jan Bos (1937-2020) wordt het verhaal van de steenfabrieksarbeiders verteld.
Tiggelaand? ‘Onlaand’ zeggen kerels dij der waarkt hemmen. Haarstdag, t zulfde laid.
‘Tiggellaand wordt te nat, klaaischuur vol, joen waark is doan’.
‘Waark? Pokkeln, dat kin je der, aans niks’.
Wil je ook een online vermelding?
Wil je ook vermeld worden op toerismebedum.nl? Je kunt je als ondernemers of organisatie aanmelden.
