Ontdek Bedum

In het land tussen de twee grote rivieren De Hunze en De Fivel, voerden de bewoners een eeuwige strijd tegen het water. Al in de 6e eeuw v.Chr. werden de eerste woonplaatsen kunstmatig opgehoogd om het water te weren en vanaf de middeleeuwen werden dijken aangelegd, meanders afgesneden en uitwateringssluizen en schutsluizen aangelegd. In het woeste, moerassige veengebied tussen deze beide rivieren, oostelijk van de huidige dorpen Adorp, Sauwerd, Wetsinge en Winsum, lag ook het plaatsje Bethdem, het huidige Bedum.

Aanrader

Vermoedelijk kwam er eind 16e eeuw een einde aan de glorietijd van de kerk, mede door de Reductie in 1594. Het eens zo prestigieuze bouwwerk verviel tot een weliswaar karakteristiek, maar ten opzichte van de oorspronkelijke omvang gehalveerd kerk­gebouw. De 12e eeuwse romaanse tufstenen toren vormde vroeger de bekroning van een gereduceerd westwerk. Ook de toren heeft door de eeuwen heen verschillende spitsvormen gekend. De naaldspits die in 1911 de toren sierde, ging bij een brand (door bliksem­inslag) verloren en pas bij de restauratie van 1957 werd de scheve toren weer bekroond, met een korte spits. Het is mogelijk om de kerk te bezichtigen en de toren te beklimmen (op afspraak).

Open: koningsdag t/m september op zaterdag 14.00 -16.00 uur
Contact: 050-3012780

Meer informatie over de historie van de Walfriduskerk

Video

Meer over Bedum

Volgens de overlevering bracht Walfridus, een vrome boer, het christendom naar onze streek en zorgde voor een rechtssysteem. Ongeveer tussen de jaren 950 en 1000 werd onder zijn leiding een begin gemaakt met inpoldering van het woeste, laaggelegen veengebied, waardoor het volk de voeten droog hield en ontginning mogelijk werd. Toen op een slechte dag Walfridus en zijn zoon Radfridus door de Noormannen werden vermoord, ontwikkelde het dorp Bedum zich in snel tempo als bedevaartplaats.
De kapel was al spoedig te klein, daarom werd er in de 11e eeuw een kerk gebouwd, de Walfriduskerk.

In 1653 kreeg Bedum een goede vaarverbinding met de stad Groningen door het graven van het Boterdiep naar Onderdendam. De hiermee samenhangende bedrijvigheid zorgde voor welvaart in het dorp. Er stonden verschillende op- en overslagbedrijven en een aantal molens, die helaas alle zijn verdwenen. Uitzondering hierop is de Molen Hunsingo. Deze werd herbouwd en in 1855 opnieuw in gebruik genomen. Ook de aanleg van de spoorlijn Groningen-Delfzijl in 1884 was gunstig voor de ontwikkeling van Bedum. In de eerste helft van deze eeuw nam de bedrijvigheid nog toe en Bedum werd hèt verzorgingscentrum voor de omgeving. Een grote impuls betekende de oprichting van de coöperatieve zuivelfabriek in 1921, nu een grote vestiging van Friesland Campina (voorheen DOMO). Na de Tweede Wereldoorlog is Bedum een belangrijke forenzenplaats geworden.

Wil je ook een online vermelding?

Wil je ook vermeld worden op toerismebedum.nl? Je kunt je als ondernemers of organisatie aanmelden.

Bekijk uitjes in Bedum

Marian Hangyi heeft haar opleiding gevolgd bij de Klassieke Academie Groningen, zij is in 2022 afgestudeerd. Hierdoor heeft zij zich verder ontwikkeld als kunstenaar en heeft ze haar vaardigheden een flinke boost gegeven.
Ook ontdekte ze dat ze graag buiten schildert of de natuur mee naar binnen haalt.

Welke verf ze gebruikt hangt af van wat ze wil bereiken en of ze binnen of buiten aan het werk is.
Daarom werkt ze met zowel olieverf als acryl, op doek of op paneel.
Naast het schilderen houdt ze zich ook bezig met (model) boetseren.

In Atelier Zefanja (atelier aan huis) werkt ze als individueel creatief begeleidster. Voor hen die (tijdelijk) behoefte hebben aan die individuele aandacht om hun creativiteit verder te ontplooien. Deze individuele aandacht kan de soms zo nodige rust, ruimte en veiligheid bieden om zich creatief te kunnen uiten.

De Walfridusschool is een eenvoudig eenlaags schoolgebouw met schilddak, gebouwd rond 1921 naar ontwerp van J. Tilbusscher.
De school voor lager onderwijs werd uitgebreid in 1956-’57.

De kerk is gebouwd in de jaren 1937-1938, de bouwstijl is de Groninger variant van de Amsterdamse School.
De architecten waren Egbert Reitsma en Albert Wiersema, waarbij de laatste een uitvoerende functie had. Beide architecten hebben meerdere bouwwerken ontworpen in deze bouwstijl.
Het gebouw heeft de vorm van een Grieks kruis met op de zuidoostelijke hoek een toren.
Waardevol in het inventaris zijn de preekstoel (K. Drijfhout (1938)) en het orgel (firma Valckx & Van Kouteren (1942)).
De gebrandschilderde ramen zijn ontworpen door E. Reitsma (1938).

In 1998 werd de kerk verkocht aan de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt. Sinds 2014 is de Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK) eigenaar.
Lees hier de uitgebreide informatie over de kerk, of bekijk hier het 360º panoramabeeld van deze kerk.

De Regenboogschool (voorheen School met de Bijbel geheten) werd gebouwd naar ontwerp van architect J. Tilbusscher in 1920-1921 in een stijl die afgeleid is van het Rationalisme. De linker zijvleugel werd in 1928 bijgebouwd. Het gebouw en het toegangshek zijn rijksmonumenten.
In het kader van het versterkingsplan vanwege de aardbevingen door de gaswinning in de regio is de school ingrijpend verbouwd en versterkt.
Het is de eerste school die te boek staat als Rijksmonument welke aardbevingsbestendig werd gemaakt. Deze klus was eind 2019 geklaard.
Lees meer hierover op de site van Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

Hier kun je meer lezen over de historie van voor de ingrijpende verbouwing:
Rijksmonumenten.nl

 

Het oudste deel, een rijksmonument, is een ontwerp van gemeentearchitect G. Koolhof en is gebouwd in 1927.
Vanaf 1928 werd het nieuwe gemeentehuis in gebruik genomen, tot die tijd zetelde het gemeentebestuur op de bovenverdieping van Hotel ’t Gemeentehuis. In 1975 werd een nieuwe vleugel aangebouwd, ontworpen door J.C. Nap uit Bedum en begin 2006 een aanbouw met appartementen, waarna alle afdelingen (sinds 1988 op twee aparte locaties) weer onder één dak kwamen. De ontwerper is Jongsma/Dijkhuis Architectenbureau BNA uit Delfzijl.

Zie ook:
Rijksmonumenten.nl
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Een mooi voorbeeld van een klassiek dorpscafé met doorrit en stalling voor paarden en koets uit ca. 1880, waarbij de bovenverdieping fungeerde als gemeentehuis (tot 1928). Nu is het een eigentijds hotel-restaurant.

Zie ook:
Rijksmonumenten.nl
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

R.K. kerk Maria ten Hemelopneming is een eenbeukige kruiskerk met vijfhoekige absis.
De kerk werd in 1880 gebouwd in neogotische stijl, naar ontwerp van architect A. Tepe, en kwam op de plaats van de kerk uit 1803.
De pastorie daarvan bleef bewaard.
Het totale complex bestaat uit kerk, pastorie, begraafplaats en rouwkapel.

Zie ook:
Liudgerparochie
Monumenten.nl
Rijksmonumenten.nl
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

De boerderij aan het Boterdiep is vermoedelijk gebouwd in 1860 op een oudere boerenplaats. Het is een kop-hals-romptype, waarbij het woonhuis dwars op de hals staat.
De indeling en het interieur zijn nog vrijwel origineel.

Zie ook:
Rijksmonumenten.nl
Rijksdienst voor cultureel erfgoed